Ιατρείο Μνήμης

Οι Άνοιες, με συχνότερη τη νόσο Alzheimer αποτελούν μείζον ιατρικό και κοινωνικό πρόβλημα, με τον αριθμό των ασθενών να αυξάνει αλματωδώς. Ο όρος “άνοια” αναφέρεται σε μια σειρά συμπτωμάτων που αφορούν την εξασθένιση στις ανώτερες νοητικές λειτουργίες και κατά κύριο λόγο των λειτουργιών της μνήμης, της προσοχής, της συγκέντρωσης, του προφορικού λόγου και των εκτελεστικών λειτουργιών. Η σταδιακή έκπτωση των νοητικών λειτουργιών έχουν ως αποτέλεσμα τη σταδιακή επιδείνωση της ικανότητας του ατόμου να λειτουργεί ικανοποιητικά στην καθημερινή του ζωή, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει δυσκολία στις διαπροσωπικές σχέσεις με άτομα του οικογενειακού και φιλικού περιβάλλοντος και σταδιακά εμφανίζονται και ψυχικές αλλαγές, όπως νευρικότητα, ευερεθιστότητα, θυμός,

Η Ήπια Γνωστική Διαταραχή (Mild Cognitive Impairment) αναφέρεται στο προ-κλινικό στάδιο της άνοιας κατά την οποία εμφανίζονται ήπιες δυσκολίες στις νοητικές λειτουργίες ενώ η λειτουργικότητα του ατόμου παραμένει εν γένει φυσιολογική. Τα άτομα με Ήπια Γνωστική Διαταραχή έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια. Διαταραχές των Νοητικών Λειτουργιών είναι επίσης δυνατόν να εμφανίσουν άτομα έπειτα από κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και άλλες παθήσεις οι οποίες προσβάλλουν τον εγκέφαλο. Σήμερα μας δίνεται η δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης, τόσο με το νευροψυχολογικό έλεγχο όσο και με τις νέες απεικονιστικές και εργαστηριακές μεθόδους. Η σύγχρονη φαρμακοθεραπεία σε συνδυασμό με εξατομικευμένα προγράμματα νευροψυχολογικής και γνωστικής αποκατάστασης (νοητική ενδυνάμωση) μπορούν να εξασφαλίσουν τη βελτίωση ή την καθυστέρηση της έκπτωσης των νοητικών λειτουργιών και της συνολικής λειτουργικότητας του ατόμου.

Το Ιατρείο Διαταραχών Μνήμης της Π.Ε.Ψ.Υ.Π.Ε. είναι ένα σύγχρονο ιατρείο υψηλών προδιαγραφών με ανθρώπινη προσέγγιση, στελεχωμένο από έμπειρους και διακεκριμένους επιστήμονες. Το Ιατρείο πλαισιώνεται από εξειδικευμένη διεπιστημονική ομάδα με μακρόχρονη πείρα και έντονη ερευνητική δραστηριότητα, η οποία αποτελείται από Νευροψυχολόγο, Νευρολόγο, Λογοθεραπεύτρια, Επισκέπτρια Υγείας – Νοσηλεύτρια και Κοινωνικό Λειτουργό.

Η έγκαιρη διάγνωση και η ολοκληρωμένη παρέμβαση διασφαλίζουν την καλύτερη δυνατή ποιότητα ζωής για τον ασθενή και την οικογένεια του.

Εάν αντιμετωπίζετε κάποιες από τις παρακάτω δυσκολίες και ανησυχείτε για την εξέλιξη τους, απευθυνθείτε άμεσα στο Ιατρείο Μνήμης της Π.Ε.Ψ.Υ.Π.Ε.

Ξεχνάτε ονόματα και φυσιογνωμίες ανθρώπων;
Ψάχνετε να βρείτε τις κατάλληλες λέξεις;
Ξεχνάτε συχνά πρόσφατες συζητήσεις ή γεγονότα;
Δυσκολεύεστε συχνά να θυμηθείτε τι ημέρα είναι;
Δυσκολεύεστε να προσανατολιστείτε ακόμα και σε περιοχές που γνωρίζετε καλά;
Δυσκολεύεστε να βρείτε τα μικροαντικείμενα σας;
Αντιμετωπίζετε δυσκολία όταν κάνετε πράγματα που παλαιότερα φαίνονταν πολύ εύκολα (π.χ. μαγείρεμα, οδήγηση, διαχείριση οικονομικών);
Ξεχνάτε γενικά πολύ περισσότερο από ότι στο παρελθόν;
Δυσκολεύεστε να εκφραστείτε στο προφορικό λόγο ;

Στο Ιατρείο Διαταραχών Μνήμης & Ανώτερων Νοητικών Λειτουργιών παρέχονται οι ακόλουθες υπηρεσίες:

Κλινική Εξέταση
Νευροψυχολογική Εκτίμηση
Λογοθεραπευτική Αξιολόγηση
Λειτουργική Αξιολόγηση
Διάγνωση διαταραχών μνήμης και λοιπών νοητικών λειτουργιών ( λόγος, προσοχή/ συγκέντρωση και λοιπές εκτελεστικές λειτουργίες)
Αν εκτιμηθεί αναγκαίο : Εργαστηριακός και απεικονιστικός έλεγχος (CT/MRI)
Ιατρική/ Φαρμακευτική Παρέμβαση και Παρακολούθηση
Νευροψυχολογική και Γνωστική Παρέμβαση (νοητική ενδυνάμωση)
Λογοθεραπεία – Εργοθεραπεία- Φυσικοθεραπεία
Ομάδες Ενημέρωσης και Υποστήριξης ασθενών και συγγενών.

Το Ιατρείο απευθύνεται σε άτομα με:

Νοητική Εξασθένιση της 3ης Ηλικίας
Άνοια ( νόσος Αλτσχάιμερ κ.ά. )
Νοητικές Διαταραχές από: Kρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, Αγγειακά Εγκεφαλικά Συμβάντα, Άλλες νόσους του Νευρικού Συστήματος, με προσβολή των Νοητικών Λειτουργιών (π.χ. νόσος του Parkinson)
Άτομα άνω των 45 ετών που παραπονιούνται για προβλήτα μνήμης, οργάνωσης και προγραμματισμού
Προβλήματα Λόγου και Ομιλίας

Άνοια

Η μνήμη είναι ο πυρήνας της προσωπικής μας ιστορίας. Ως βιολογικό φαινόμενο, η μνήμη υφίσταται την επίπτωση του γήρατος. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος φτάνει στο μέγιστο μέγεθός του κατά την πρώιμη ενήλικη ζωή και μικραίνει προοδευτικά έκτοτε. Αυτή η προοδευτική ελάττωση του μεγέθους πιθανώς αντανακλά την απώλεια των νευρωνικών κυκλωμάτων του μυαλού που γερνά. Μεγαλώνοντας, η ικανότητά μας να μαθαίνουμε καινούριες πληροφορίες και να τις ανακαλούμε αργότερα κατά βούληση, μειώνεται σταδιακά. Στο γήρας υπάρχει κυρίως καθυστέρηση στην επεξεργασία των πληροφοριών όπως και δυσχέρεια ανάκλησης πρόσφατων γεγονότων και κυρίων ονομάτων. Η συνολική όμως μνημονική λειτουργία διατηρείται σε επαρκώς υψηλό επίπεδο ώστε να επιτρέπει στους ηλικιωμένους να βιώνουν την καθημερινότητά τους χωρίς ιδιαίτερα λειτουργικά προβλήματα.

Όταν η έκπτωση της μνήμης είναι μεγαλύτερη από την αναμενόμενη για την ηλικία και δημιουργεί προβλήματα στην καθημερινή ζωή του ατόμου, τότε είναι πιθανόν να πρόκειται για νόσο που πρέπει να αντιμετωπιστεί. Οι ειδικοί μπορούν να αξιολογήσουν τις υποκειμενικές αιτιάσεις των ανθρώπων που ξεχνούν και να εκτιμήσουν αντικειμενικά τη μνήμη τους με ειδικές δοκιμασίες (tests). Είναι επίσης αρμόδιοι να διαγνώσουν μία αρχόμενη άνοια (π.χ. νόσος Alzheimer) ή παθολογικές καταστάσεις που δευτερογενώς επηρεάζουν και τη μνήμη, όπως είναι σοβαρά σωματικά και ψυχικά νοσήματα.

Αν αντιμετωπίζετε προβλήματα μνήμης που δυσκολεύουν την καθημερινή σας ζωή απευθυνθείτε σ’ έναν ειδικό.

Η νόσος Alzheimer είναι η συχνότερη μορφή άνοιας. Πρόκειται για μια σταδιακή πολυπαραγοντικής αιτιολογίας εκφύλιση νευρώνων του εγκεφάλου που οδηγεί σε απώλεια τυπικών εγκεφαλικών λειτουργιών. Πρώτο και κύριο σύμπτωμα της νόσου είναι η απώλεια μνήμης, ιδίως της πρόσφατης. Η καταστρεπτική διεργασία στη νόσο Alzheimer συνεχίζεται επηρεάζοντας συνολικά τη νοητική λειτουργία και επομένως τη συμπεριφορά και την προσωπικότητα του ασθενούς. Στα επόμενα στάδια διαταράσσονται ο λόγος, η κρίση, η κινητικότητα αλλά και η σωματική ευεξία και υγεία. Ο κυριότερος επιβαρυντικός παράγοντας για τη νόσο είναι η μεγάλη ηλικία.

Τα τελευταία 20 χρόνια έγιναν σημαντικές πρόοδοι στη πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία της νόσου Alzheimer: Έχουν αυξηθεί σημαντικά οι γνώσεις μας για τους προδιαθεσικούς παράγοντες (σακχαρώδης διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση, υπερχοληστεριναιμία, κάπνισμα, παχυσαρκία.

Σήμερα η προσοχή των νευροεπιστημόνων εστιάζεται στο προστάδιο της άνοιας, την Ήπια Νοητική Διαταραχή (Μild Cognitive Impairment). Η διάγνωση στο στάδιο αυτό είναι εφικτή (PET scan, δείκτες στο ΕΝΥ, γενετικός έλεγχος, νευροψυχολογικές δοκιμασίες), ώστε να επιτρέπεται η εφαρμογή πολλαπλών θεραπευτικών παρεμβάσεων φαρμακευτικών ή μη.

Τα διαθέσιμα σήμερα φάρμακα ανακόπτουν την εξέλιξη της νόσου Alzheimer, αλλά και άλλων ανοιών, εφ’όσον χορηγηθούν έγκαιρα (αναστολείς χολινεστερασών, μεμαντίνη). Περίπου εκατό νέα φάρμακα βρίσκονται σε στάδια κλινικών δοκιμών. Οι νευροψυχολογικές και γνωστικές παρεμβάσεις (μη φαρμακευτικές θεραπείες) έχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα.

ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ ALZHEIMER: ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ

Πρόσφατες έρευνες υποστηρίζουν ότι η διατήρηση φυσικής και νοητικής δραστηριότητας κατά τη νεαρή, μέση και τρίτη ηλικία μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου Alzheimer.

Tα Προγράμματα Νοητικής Ενδυνάμωσης είναι μη φαρμακευτικές θεραπείες που ενισχύουν το αποτέλεσμα των φαρμάκων. Στόχος τους είναι η μείωση ή σταθεροποίηση των γνωστικών ελλειμμάτων των ανοϊκών ασθενών μέσω της αξιοποίησης των γνωστικών τους λειτουργιών που παραμένουν σε ικανοποιητικό επίπεδο. Τα Προγράμματα Νοητικής Ενδυνάμωσης αποτελούν μία εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση, η οποία προσαρμόζεται στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε ασθενούς και πραγματοποιούνται από εκπαιδευμένους νευροψυχολόγους.

Για την επίτευξη των στόχων της θεραπείας χρησιμοποιείται μια ποικιλία δραστηριοτήτων όπως ειδικές ασκήσεις των γνωστικών λειτουργιών (μνήμης, αντίληψης, λόγου, κρίσης κλπ), προσανατολισμός στο χώρο και το χρόνο, εκπαίδευση στην εφαρμογή μνημονικών τεχνικών και εξωτερικών μνημονικών βοηθημάτων κ.ά. Πλέον, υπάρχει μεγάλος αριθμός μελετών που επιβεβαιώνει ότι χάρη στη πλούσια περιβαλλοντική διέγερση που προσφέρουν τα Προγράμματα Νοητικής Ενδυνάμωσης, μπορεί να επιτευχθεί επαναδραστηριοποίηση των κυττάρων που έχουν αρχίσει να εκφυλίζονται, με αποτέλεσμα τη βελτίωση τόσο των γνωστικών λειτουργιών του ασθενούς όσο και της ποιότητας ζωής τους.

Η νόσος Parkinson

Η νόσος Parkinson αποτελεί τη δεύτερη πιο συχνή νευροεκφυλιστική νόσο. Αφορά σε ποσοστό έως και 2% των ατόμων άνω των 65 ετών παγκοσμίως. Στην περίπτωσή της, επηρεάζονται η κίνηση και η στάση του σώματος. Χαρακτηριστικά της συνήθως είναι η επιβράδυνση των κινήσεων και ο τρόμος: αρχικά ενός μέλους του σώματος και αργότερα γενικευμένος. Η τυπική νόσος Parkinson εξελίσσεται αργά προκαλώντας τελικά ανυπέρβλητες κινητικές δυσκολίες και άνοια. Οι ψυχιατρικές εκδηλώσεις σύνοδες της νόσου είναι επίσης συχνές. Οι θεραπευτικές επιλογές μας είναι και σε αυτήν την περίπτωση πολλές και με ικανοποιητικά αποτελέσματα.